stilte als antwoord – recensie

vrijheid

In de woestijn leerde ik dat stilte voor mij … een vorm van vrijheid is; … innerlijke duidelijkheid, kracht.

Sara Maitland onderzoekt al jaren stilte. Haar persoonlijk experiment is uitgegroeid tot haar heel eigen manier van leven, afgezonderd en deels zelfvoorzienend, in een dunbevolkt gebied in Schotland.

Ik ging op jacht naar stilte en ben daar sindsdien niet meer mee opgehouden.

veel taal nodig

In Stilte als antwoord doet Maitland verslag van haar fysieke en psychische ervaringen tijdens haar zoektocht naar stilte én van haar onderzoek naar stilte zoals die voorkomt in mythen, legenden, westerse en oosterse religieuze tradities.

Ze heeft zich intens verdiept in de stilte die solozeilers, poolreizigers en andere eenzame avonturiers beschrijven. Verplaatst zich in kluizenaars en zij die in isolatie terecht kwamen.

Het is niet alleen de plezierige positieve ervaring die zij ondergaat. Ze ontmoet ook angst, onverklaarbare geluiden en onaangename veranderingen van geestestoestand.

Ik wilde geen rust en vrede, ik wilde ‘geheel en al vlam worden’.

Zozeer graaft ze naar alle aspecten van het fenomeen stilte dat ze er, voor mij als lezer, bijna in verdwijnt, en ik haar kwijtraak. De veelheid aan voorbeelden, citaten en verklaringen van zowel positieve als negatieve beleving van stilte in elk denkbaar spectrum van literatuur en geschrift drukt nogal op de zuivere beschrijvingen van haar eigen ervaringen.

adembenemend

Al lezend genoot ik van de eenvoud van de genoegens die zij onderging toen ze voor het eerst alleen woonde, in een huisje op het platteland.
Van haar beschrijvingen van de wildernis en ruigte rondom haar tijdelijke verblijfplaats op het eiland Skye.

Haar pogingen de verschillende kleuren lucht, gras, wolken, water en rotsen te vatten. Haar schets van de impact die de geluiden, veroorzaakt door de wind, op haar hebben.

Ook haar verblijf in de woestijn, in navolging van de woestijnkluizenaars, weet ze heel beeldend over te brengen.

Ik was daar, op die plekken, onderging wat zij onderging en vroeg me af wat het allemaal met mij deed, naast mij af en toe de adem benemen.

selectief lezen

Toch was het boek ook hard werken, vond ik.
Passages waarin ze aan wil tonen welke negatieve kwaliteiten aan stilte verbonden waren in sommige vormen van geloof, in sprookjes.
De negatieve lading van sommige landschappen, juist door de stilte.
En stukken over haar nieuwe verhouding tot God en hoezeer stilte een rol speelt in haar bidden.

Voor zoiets delicaats als stilte, hoe overweldigend ze soms ook kan zijn, is dit boek wel heel erg rijk aan quotes, onderbouwingen en uitweidingen.
Daarin krijgt haar schrijverschap de overhand boven haar eigen ervaringen en haar zijn.

Niettemin een boek om regelmatig weer op te pakken en passages in te lezen, over te slaan en verder te verkennen, net als de zoektocht van Sara Maitland zelf.

En in die ruimte kwam stilte binnenstromen: ik liep ’s nachts naar buiten de tuin in of ‘s morgens vroeg, alleen maar om te kijken of te luisteren. Er waren sterren, wisselende weersomstandigheden, seizoenen, groei en herhaling. Voor het eerst van mijn leven had ik oog voor de overgang van kleuren voordat de zon opkomt – van indigo naar abrikoos naar een krachtig blauw.

Sara Maitland – Stilte als antwoord

Leuk als je laat weten wat jij van dit boek vond en misschien heb je ook een boektip?

Ik lees het graag!

ja, ik wil reageren